Michael Beutler

28.09.2025-22.02.2026

24 september 2025

Michael Beutler (°1976, DE) presenteert in Z33 zijn eerste grote solotentoonstelling in België. De voorbije weken verruilde hij zijn atelier in Berlijn voor het Hasseltse kunstenhuis, waar zijn werk tot stand kwam. Grote hoeveelheden papier, karton en textiel vonden er hun weg en werden met zelfgemaakte tools omgevormd tot bouwstenen voor omvangrijke installaties: van kleurrijke zuilen en papieren wafels tot krullen, lussen en een golvend weefatelier.

Z33 voelt voorlopig nog aan als één groot atelier, waar het plezier van het maken overal voelbaar is. Samen met een team van vijftig deelnemers – jobstudenten, gidsen, studenten Architectuur (UHasselt) en Productdesign (LUCA School of Arts, campus C-mine) – verkent Beutler de artistieke mogelijkheden van eenvoudige materialen. Hij toont zich groots in eenvoud en samenwerking - laat zien hoe je met beperkte middelen, verbeelding en samenwerking iets indrukwekkends kunt realiseren.

Een gebouw zo delicaat als papier

De kunst en het vakmanschap van bouwen vormen een belangrijke inspiratiebron voor Michael Beutler. Dat is in Z33 niet anders. Voor Beutler is het gebouw van de Italiaanse architecte Francesca Torzo als een fijn vel papier: kwetsbaar, open voor ingrepen, en vol mogelijkheden. Papier wordt zo niet alleen metafoor, maar ook materiaal en leidraad voor zijn expo. Waar de buitengevel van het kunstenhuis strak en voltooid oogt, voelt de binnenkant als een ‘glossy’ ruwbouw die uitnodigt tot aanvulling en huiselijkheid. Beutler reageert daarop met grote en kleine ingrepen: van het integreren van meubels, kleurrijke wanden en maquettes tot het installeren van deuren uit zijn atelier om een intiemere kamer te creëren. Zo ontstaat er een interface, een tussenschakel tussen mens en gebouw.

Niet zo stijve broek

Vanaf de eerste zaal zet Beutler de architectuur naar zijn hand. In de langgerekte steeg wandel je langs kleurrijke kolommen, waar lichte, buisachtige structuren tot wel tien meter hoog reiken. Deze Stiff Pants van metaaldraad en papier zijn een speelse knipoog naar monumentale architectuur. Achterin de ruimte staat een soort lamineerapparaat dat Beutler ontwierp om het metalen gaas met papier te bekleden. Het krijgt hierdoor de status van sculptuur: een uiting van zijn visie op het museum als werkplaats. Zo breekt hij met het beeld van de kunstenaar die zich terugtrekt in zijn atelier. Het werk ontstaat ter plekke, in dialoog met het team.

Lichtmachine

In de ‘Toren’ grijpt Beutler niet alleen in op de ruimte, maar ook op het licht. Vier kolommen laten een reusachtige houten papierzeef zweven. Een stevig, doorschijnend vel papier laat het licht zachtjes door. Dit vel werd vervaardigd in de binnentuin, waar een papiermolen oude boekpagina’s tot pulp vermaalde. Met deze massa werd het raster gevuld en na het drogen werd het geheel omhoog gehesen. Nu vormt het een zwevend plafond, waarin de vezels zichtbaar blijven dankzij het licht van bovenaf. Deze ingreep verwijst naar een vroeg werk uit zijn studietijd, Gipsdecke (2002).

Papieren connecties

Papier is een van Beutlers favoriete materialen. In deze expo verschijnt het in alle vormen en kleuren. Weg van het platte vlak creëert hij driedimensionale sculpturen: van grote papieren wafelrasters tot lussen en krullen. The Garden, Rustika en Zustand mit Loops und Kringeln ogen groot en robuust, maar zijn verrassend fragiel en veeleisend. Zodra ze van het werktuig rollen, kunnen ze slechts enkele keren worden verplaatst. Daarmee accentueert hij het contrast tussen het monumentale en het tijdelijke.

“Voor mij vormen al die imperfecties een eigen patroon. Ze maken het proces levendig, echt. Het is precies die manier van werken die voor mij klopt — intuïtief, efficiënt, en trouw aan wat er ontstaat.

Beutler ontwierp zelf de werktuigen voor deze kunstwerken. Ze zijn eenvoudig, maar vragen om samenwerking. Het is allesbehalve lopendebandwerk: de gebruikers bepalen zelf hoe ze ermee werken, waardoor variaties ontstaan in formaat, kleur en afwerking. Naarmate het proces vordert, groeit de vaardigheid en worden de sculpturen verfijnder. De perfecte imperfecties zijn een gewenst effect en vormen een tegenwicht tegen industriële standaardisering.

“Ik werk niet toe naar één vast eindresultaat. Wat voor mij telt, is het proces — hoe we samen met het materiaal omgaan, hoe we luisteren, reageren, en ruimte laten voor wat zich wil tonen. Mijn werk draait om verbindingen: tussen vormen, tussen mensen, tussen momenten. En die verbindingen moeten voelbaar zijn, zichtbaar in wat ik maak.”

Scenografie voor een huis

Haus Beutler verdeelt de eerste verdieping in een reeks kleinere kamers, opgebouwd uit fragmenten van zijn werk van de afgelopen 25 jaar. Tussen de kleurrijke wanden ontdek je maquettes, tests en video’s van eerdere projecten. Door hun omvang is het onmogelijk om ze allemaal te tonen en daarom brengt hij hier fragmenten van vele projecten samen. Voor de houten structuur grijpt Beutler terug op de traditionele Japanse architectuur — een toonbeeld van verfijnd vakmanschap en technisch vernuft. De tussenmuren hebben dezelfde lengte, maar zijn niet ontworpen voor Z33.Hierin schuilt voor hem het plezier van het maken: hoe kunnen gestandaardiseerde elementen betekenisvol samenvallen met een specifieke plek?

Van atelier naar golvende scenografie

Michael Beutler richt een zaal in als weefatelier, met een monumentaal weefgetouw voor tapijten van gerecycleerd textiel. Het toestel reisde langs diverse tentoonstellingen en draagt sporen van collectief gebruik. Voor één tapijt van 400 kg zijn zes mensen nodig die een week lang weven. Door de grote lappen textiel krullen de tapijten lichtjes op en golven ze over de vloer van zaal Le Lac — genoemd naar het plafond met zijn golvende diamanten patroon dat doet denken aan een wateroppervlak.

Symbolische deur

Aan het einde van de tentoonstelling trekt Michael Beutler – letterlijk en figuurlijk – de deur achter zich dicht. Daarmee reageert hij op de architectuur van Z33, waar Vleugel 19 en Vleugel 58 naadloos in elkaar overlopen. Om dat gevoel te doorbreken, plaatste Beutler de deur van zijn oude studio aan het einde van de tentoonstelling – een meer dan symbolische ingreep. Het gebaar past bij zijn visie op het museum als werkplaats: waar je bij het begin van de expo als het ware zijn atelier binnenstapt, verlaat je dat nu via dezelfde deur die hij jarenlang elke avond achter zich dichttrok.

Samenwerking

Voor deze tentoonstelling werkt Beutler samen met studenten Architectuur (UHasselt) en Productdesign (LUCA School of Arts, Campus C-mine). Zo groeit het Hasseltse begijnhof – met de nieuwe architectuurcampus van UHasselt – uit tot een plek van samenwerking, kennisdeling en experiment. De architectuurstudenten van UHasselt schreven een tekst over de samenwerking die je in het persdossier kan lezen.

Curator: Tim Roerig

Bekijk het persdossier over de expo, de samenwerkingen en het programma

PDF 213 KB

Downloaden

BIO

Michael Beutler (1976, DU) is een kunstenaar die werkt op het snijvlak van sculptuur en installatie. Hij studeerde aan de Städelschule in Frankfurt am Main van 1997 tot 2003 en aan de Glasgow School of Art in 2000 en 2001. In 2016 en 2017 gaf hij les aan de Muthesius Kunsthogeschool in Kiel en sinds 2019 is hij hoogleraar Sculptuur aan de HFBK in Hamburg.

Recente solotentoonstellingen omvatten onder andere Haus Beutler bij La Loge in Brussel, Pump House in Spike Island, Bristol en Nottingham Contemporary, Nottingham, Moby Dick in het Hamburger Bahnhof Museum für Gegenwartskunst, evenals Plonger et Pluiser in Hangar à Bananes, Nantes, en Stardust in het Wilhelm Hack Museum in Ludwigshafen. Ook nam hij deel aan internationale Biënnales, zoals de Singapore Biënnale, de Gwangju Biënnale, de Berlijn Biënnale en de Biënnale van Venetië. Een belangrijk deel van zijn werk is gewijd aan de ontwikkeling van kunstprojecten in de openbare ruimte, die onder andere te vinden zijn in de Wilhelmina Polder in Nederland (Polder Peil), bij Fondazione La Raia in Ligurië (Oak Barrel Baroque) en in Råby, Zweden (Råby Planet).

Daarnaast had hij talrijke solotentoonstellingen in galerijen, zoals Galerie Michael Neff, Frankfurt am Main; Galerie Nagel/Draxler in Berlijn en Keulen; Galerie Bärbel Grässlin, Frankfurt am Main; Galeria Franco Soffiantino Arte Contemporanea, Turijn; Pinksummer, Genua; en Ehrhardt Flórez, Madrid.